Diecezja grodzieńska

Diecezja grodzieńska

Гродзенская дыяцэзія

Katedra św. Franciszka Ksawerego w Grodnie
Państwo	Białoruś
Siedziba	Grodno ul. K. Marksa 4
Data powołania	13 kwietnia 1991
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Metropolia	mińsko-mohylewska
Katedra	św. Franciszka Ksawerego
Biskup diecezjalny	Włodzimierz Hulaj
Biskup senior	Aleksander Kaszkiewicz
Dane statystyczne (2014)
Liczba wiernych • odsetek wiernych	573 215 54,4%
Liczba kapłanów • w tym diecezjalnych • w tym zakonnych	211 160 51
Liczba osób zakonnych	171
Liczba dekanatów	16
Liczba parafii	196
Powierzchnia	25 000 km²
Diecezja na mapie Białorusi
53°40′41,5″N 23°49′52,1″E
Strona internetowa

Diecezja grodzieńska (biał. Гродзенская дыяцэзія; Hrodzienskaja dyjacezija; Гарадзенская дыяцэзія; Haradzienskaja dyjacezija) – jedna z czterech diecezji obrządku łacińskiego na Białorusi w obwodzie grodzieńskim, wchodząca w skład metropolii mińsko-mohylewskiej.

Historia

W czasie sejmu wielkiego zamierzano w miejsce biskupstwa inflanckiego utworzyć diecezję grodzieńską. Król Polski Stanisław August Poniatowski zamierzał mianować pierwszym biskupem grodzieńskim ks. Daniela Kazimierza Narbutta. Rozbiory Polski zniweczyły jednak te plany.

Diecezję erygował Jan Paweł II 13 kwietnia 1991 roku. Jej obszar pokrywać się miał z terytorium obwodu grodzieńskiego (ok. 25 tys. kilometrów kwadratowych). Pierwszym biskupem mianowany został ówczesny proboszcz parafii Ducha Świętego w Wilnie Aleksander Kaszkiewicz. W latach 1998–2004 diecezja posiadała również biskupa pomocniczego w osobie Antonija Dziamjanki. Od 1999 roku biskup grodzieński wchodzi w skład Konferencji Biskupów Katolickich na Białorusi. W 2016 roku ustanowiono grodzieńską kapitułę katedralną. 30 września 2024 roku biskup grodzieński Aleksander Kaszkiewicz przeszedł na emeryturę, a jego następcą został biskup Włodzimierz Hulaj.

Biskupi

• Biskup diecezjalny: bp Włodzimierz Hulaj (od 2024)
• Aleksander Kaszkiewicz (biskup senior)

Polska cyrylica

Ze względu na nieznajomość alfabetu łacińskiego pośród wiernych, Wydawnictwo Diecezjalne publikuje modlitewniki i zbiory pieśni kościelnych po polsku ale w zapisie cyrylicznym.

Mapa diecezji

Matka Boska Ostrobramska - patronka diecezji

Patroni

Głównym patronem diecezji jest Matka Boska Ostrobramska. Dodatkowymi patronami są: święty Kazimierz Jagiellończyk oraz święty Maksymilian Maria Kolbe.

Struktura i wierni

Terytorium diecezji zamieszkuje około 1,052 miliona osób, z czego 573 tysiące to katolicy. Katolicy stanowią więc 54,9% ludności terytorium.

Instytucje

• Kuria diecezjalna
• Grodzieńska Kapituła Katedralna
• Wyższe Seminarium Duchowne
• Caritas diecezjalne
• Wydawnictwo diecezjalne (wydaje gazetę „Słowo Życia”)

Kościołem katedralnym jest bazylika św. Franciszka Ksawerego w Grodnie.

Sanktuaria

Brzostowica Wielka

Dziatłowo

Grodno-Wschód

Grodno-Zachód

Iwie

Lida

Mosty

Nowogródek

Ostrowiec

Oszmiana

Raduń

Słonim

Smorgonie

Sopoćkinie

Sopoćkinie

Szczuczyn

Wołkowysk

Parafie będące siedzibami dekanatów

• Sanktuarium Matki Bożej Pocieszycielki Strapionych w Borunach
• Sanktuarium Matki Bożej Kongregackiej w Grodnie (katedra)
• Sanktuarium Matki Bożej Szkaplerznej w Gudogajach
• Sanktuarium Matki Bożej Jasnogórskiej Cierpliwie Słuchającej w Kopciówce
• Sanktuarium Błogosławionych Męczennic w Nowogródku
• Sanktuarium Jezusa Frasobliwego w Rosi
• Sanktuarium Matki Bożej Fatimskiej w Szczuczynie
• Sanktuarium Matki Bożej Trokielskiej Królowej Rodzin w Trokielach

Święci i błogosławieni

Wśród świętych i błogosławionych związanych z diecezją grodzieńską znajdują się:

• św. o. Maksymilian Maria Kolbe OFMConv.
• bł. Marianna Biernacka
• bł. ks. Henryk Hlebowicz
• bł. ks. Antoni Leszczewicz MIC
• bł. s. Bogumiła Noiszewska CSIC,
• bł. o. Achilles Puchała OFMConv.
• bł. ks. Michał Sopoćko
• bł. s. Maria Marta Kazimiera Wołowska CSIC
• 11 męczennic z Nowogródka

Miasta diecezji

Kuria diecezjalna w Grodnie

Kościół Podwyższenia Krzyża Świętego w Lidzie

Kościół św. Andrzeja w Słonimie

Miasta diecezji grodzieńskiej

herb	miasto	dekanat	rejon	ludność	liczba parafii
	Grodno	Grodno-Wschód Grodno-Zachód	Grodno	373 747	12
	Lida	Lida	lidzki	101 616	5
	Słonim	Słonim	słonimski	49 441	3
	Wołkowysk	Wołkowysk	wołkowyski	44 004	2
	Smorgonie	Smorgonie	smorgoński	37 527	2
	Nowogródek	Nowogródek	nowogródzki	29 424	2
	Oszmiana	Oszmiana	oszmiański	16 835	1
	Mosty	Mosty	mostowski	15 770	1
	Szczuczyn	Szczuczyn	szczuczyński	15 475	1
	Ostrowiec	Ostrowiec	ostrowiecki	10 878	2
	Skidel	Grodno-Wschód	skidelski	10 717	1
	Brzozówka	Nowogródek	lidzki	10 311	1
	Iwie	Iwie	iwiejski	7 702	1
	Zdzięcioł	Zdzięcioł	zdzięcielski	7 624	1
	Świsłocz	Brzostowica Wielka	świsłocki	6 426	1

Bibliografia

• Diecezja grodzieńska na stronie catholic.by (biał.)
• Diecezja grodzieńska [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2018-08-22]  (ang.).
• Diecezja grodzieńska w bazie gcatholic.org [dostęp 22.08.2018] (ang.).